Pacemakers en Implanteerbare Cardioverter Defibrillatoren (ICD’s) redden levens, maar brengen soms ook risico’s met zich mee. Dankzij innovaties van medisch technologisch bedrijf Medtronic, in nauwe samenwerking met het HagaZiekenhuis, verkleinen we deze risico’s en verbeteren we de kwaliteit van leven van patiënten.
“Alles wat niet van nature in je lichaam zit, wordt niet beschermd door je eigen afweersysteem,” legt dr. Hemanth Ramanna, cardioloog in het HagaZiekenhuis, uit. “De geleidingsdraden van traditionele pacemakers en ICD’s kunnen vastgroeien aan de bloedvaten en in het hart. Omdat je lichaam deze draden niet als eigen weefsel herkent, kunnen bacteriën zich eraan hechten. Dat vergroot de kans op infecties.” Ook bij het vervangen van de batterij bestaat er kans op infectie. Daarnaast kunnen de draden slijten of kapotgaan.
Dankzij innovatie en ontwikkelingen zijn draadloze pacemakers ontwikkeld. Dat is goed nieuws voor patiënten: deze pacemakers zorgen voor meer comfort en een betere kwaliteit van leven. Bovendien gaat de draadloze Micra pacemaker tot wel vijftien jaar mee, terwijl traditionele pacemakers met draden meestal een levensduur van ongeveer tien jaar hebben.
Nieuwe implantatiemethode
Naast draadloze pacemakers is ook een innovatieve manier van implanteren ontwikkeld. Dr. Ramanna: “Normaliter wordt een pacemaker via een ader in de lies naar het hart gebracht. Daar moet de pacemaker via een bocht omlaag naar de juiste plek worden geleid. In het verleden is dat bij enkele patiënten niet gelukt, waardoor we hebben onderzocht of implantatie via een bloedvat in de hals mogelijk was. De route vanuit de hals naar de rechterhartkamer is korter en rechter. Omdat het goed bleek te werken, hebben we deze methode verder ontwikkeld.” Belangrijke voordelen van deze nieuwe aanpak zijn dat de patiënt na de ingreep niet in bed hoeft te blijven, sneller herstelt en vaak eerder naar huis kan.
Zien is geloven
Sinds de introductie van deze implantatiemethode komen artsen uit heel Nederland en Europa naar het HagaZiekenhuis om trainingen te volgen en vertrouwd te raken met deze techniek. Zo profiteren niet alleen patiënten van het HagaZiekenhuis van deze vooruitgang, maar ook mensen in andere ziekenhuizen in binnen- en buitenland.
Dr. Ramanna illustreert dit met een mooi voorbeeld: “We hadden een arts uit Warschau op bezoek. Na het zien van de eerste ingreep belde hij direct naar zijn eigen ziekenhuis. Een patiënt die daar de volgende dag stond ingepland voor een behandeling, werd meteen omgezet naar implantatie via de hals. De dag erna kregen we al een e-mail: de ingreep was gelukt en het resultaat was fantastisch. Zien is dus echt geloven bij deze methode.”
Innovaties in ICD’s: veiliger en comfortabeler
Ook op het gebied van ICD’s is veel vooruitgang geboekt. Medtronic heeft een systeem ontwikkeld, waarbij de draad niet meer ín het hart zit, maar buiten het hart wordt geplaatst, onder het borstbeen. Dit verkleint het risico op infecties en schade aan bloedvaten aanzienlijk, omdat de draad niet kan vastgroeien aan weefsel. Het apparaat zelf is kleiner en minder zichtbaar, wat meer comfort biedt voor de patiënt. Ook de levensduur is flink verbeterd ten opzichte van eerdere modellen. “Waarom risico’s nemen met draden in het hart als er een alternatief is dat veiliger en comfortabeler is?”, zegt dr. Ramanna. “Deze nieuwe ICD gaat zeker breed toegepast worden.”
Advies voor patiënten
Het belangrijkste advies aan patiënten is om de mogelijkheden altijd te bespreken met de eigen cardioloog. “Vraag om ‘shared decision-making’,” zegt dr. Shmaila Saleem, cardioloog in het HagaZiekenhuis. “Dat betekent dat u samen met uw arts beslist welke behandeling het beste bij u past. De arts geeft alle medische informatie, u geeft aan wat voor u belangrijk is. Zo komt u samen tot de keuze die het beste aansluit bij uw persoonlijke situatie.” Goede voorlichting, educatie en bewustwording zijn daarbij essentieel. Dr. Saleem: “Pas als u volledig geïnformeerd bent, kunt u samen met uw arts een weloverwogen beslissing nemen.”
Want uiteindelijk draait al deze innovatie om iets heel essentieels: kwaliteit van leven. “Dat is iets waar wij artsen steeds meer aandacht voor moeten hebben,” zegt dr. Saleem. “Ook als we praten over de voordelen van draadloze pacemakers en ICD’s, is dat de kernvraag: wat betekent dit voor de kwaliteit van leven van de patiënt? Die afweging maken we samen.”
De pacemaker
De pacemaker is een apparaatje dat ervoor zorgt dat het hart in het juiste ritme blijft kloppen. Meestal is een pacemaker nodig als het hartritme te langzaam is. De pacemaker heeft een sensor die voortdurend het hartritme bewaakt. De pacemaker geeft stroomstootjes af om het hart weer in het juiste ritme te krijgen. De pacemaker houdt rekening met inspanning: de stroomstootjes volgen elkaar bij inspanning sneller op.
Implanteerbare Cadioverter Defibrillator (ICD)
Een ICD is een apparaatje dat ingrijpt bij gevaarlijke hartritmestoornissen. De ICD geeft een schok om het normale hartritme te herstellen. Hiermee voorkom je een hartstilstand. Een ICD bestaat uit 2 delen: het kastje en de geleidingsdraden die voor de signalen van en naar het hart zorgen. Een hartpatiënt krijgt een ICD als:
– Er een gevaarlijke hartritmestoornis is vastgesteld, zoals ventrikeltachycardie of ventrikelfibrilleren.
– Iemand een verhoogd risico loopt op een gevaarlijke ritmestoornis of hartstilstand.
– Medicijnen tegen de hartritmestoornis onvoldoende helpen en een operatie niet mogelijk is.
Meer weten?
Voor meer informatie over de draadloze pacemaker en nieuwe ICD kunt u terecht op www.medtronic.com. Of lees hier meer over een baanbrekende pacemakertechniek van het HagaZiekenhuis.
