Kortademigheid, vermoeidheid en dikke enkels. Het lijken onschuldige klachten, maar het kunnen ook signalen zijn van hartfalen. Een sluipende aandoening, die vaak pas laat wordt herkend.
Alsof ze een stevige griep had, zo voelde Resie Bleize (66) zich in het najaar van 2021. “Ik was doodmoe, kreeg hartkloppingen bij de kleinste inspanning en bleef maar zweten,” vertelt ze. Gezien de coronatijd dacht ze nog aan een besmetting, maar de werkelijkheid bleek ernstiger. “Na een coronatest – die negatief was – maakte de huisarts een hartfilmpje. Hij zei direct: ‘u heeft iets met uw hart en wordt zo met spoed naar het ziekenhuis gebracht’. Ik was stomverbaasd. Ik rook niet, sportte drie keer per week. En toch, mijn hart deed het niet goed?”
Belang tijdige diagnose
Het verhaal van Resie staat niet op zichzelf. Nederland telt zo’n 246.000 mensen met hartfalen. Daarbij lopen nog zo’n 255.000 Nederlanders met deze aandoening rond zonder dit weten, zo laten cijfers van Deltaplan Hartfalen zien. “Bij hartfalen is de pompfunctie van het hart verminderd, vaak na een infarct of door hoge bloeddruk”, vertelt cardioloog dr. Vanessa van Empel van Maastricht UMC+. “De klachten die hierbij komen kijken, zijn echter vaak atypisch. Denk aan kortademigheid bij inspanning, vermoeidheid, vochtophoping in de benen of buik en een verminderd uithoudingsvermogen.” Door deze ‘vage’ symptomen wordt hartfalen niet altijd even snel herkend. En dat is zorgelijk, aldus de cardioloog. “Want hoe eerder de behandeling start, hoe beter. Er zijn effectieve medicijnen die de klachten vaak kunnen verlichten en het leven zelfs kunnen verlengen. Maar dan moet je er wél op tijd bij zijn.”
Extreem vermoeid
Gelukkig werd er bij Resie snel ingegrepen en kreeg ze de juiste medicatie voorgeschreven. Wat niet wegneemt dat de impact van hartfalen op haar dagelijks leven groot is. “Ik ben nogal aan huis gekluisterd”, vertelt ze. “Want hoe ik me voel, dat is zo grillig. Soms denk ik dat het wel gaat en dan ineens moet ik gaan liggen. En een dagje weg met vriendinnen? Daar ben ik te vermoeid voor. Dat hartfalen zo’n grote invloed heeft op je dagelijks leven, had ik nooit voorzien.” Ook cardioloog Van Empel onderschrijft de grote impact. “Mensen met hartfalen belanden bijvoorbeeld vaker in het ziekenhuis. Zo’n 60 procent van de acute opnames bij cardiologie is gerelateerd aan deze aandoening.”
Neem klachten serieus
Resie probeert zo goed mogelijk om te gaan met haar onzekere situatie. “Mijn kleinkinderen zijn een grote troost. Mijn man en ik passen veel op, daar genieten we echt van.” Ook wandelt ze waar ze kan en probeert positief te blijven. “Als je in een hoekje gaat zitten, wordt het alleen maar erger.” Haar advies aan anderen? “Heb je vage klachten, stap naar de huisarts. Die kan eenvoudig bloed prikken of een hartfilmpje maken. Wacht niet te lang en ga niet zelf dokteren.” Cardioloog Van Empel sluit zich daarbij aan. “Hartfalen is net zo dodelijk als kanker, maar lang niet zo bekend. Het is dus echt belangrijk om je klachten serieus te nemen.”
Hartfalen? Laat je regelmatig checken
Is er bij jou hartfalen vastgesteld? Dan is het belangrijk om regelmatig op controle te blijven bij de cardioloog of hartfalenpoli. Zelfs als je je goed voelt, kan je situatie ongemerkt veranderen. Door je hartfunctie regelmatig te laten controleren, blijft de behandeling afgestemd op wat jij nodig hebt. De cardioloog stelt de diagnose, begeleidt je behandeling en houdt samen met jou de vinger aan de pols. De huisarts speelt een belangrijke rol in het signaleren en verwijzen. Zo sta je er niet alleen voor.
Bekijk hier de brochure met praktische tips voor mensen met hartfalen en hun omgeving.
Resie Bleize
Ervaringsdeskundige
dr. Vanessa van Empel
Cardioloog Maastricht UMC+
Symptomenchecker: leer de symptomen kennen
Cijfers hartfalen
Bron infographic: Hartstichting & Deltaplan Hartfalen
