Voor kunstliefhebbers die graag toeren op de fiets is er vanaf 20 juni een nieuwe fietsroute. De tocht begint en eindigt bij het Groninger Museum waar op dit moment de tentoonstelling Avant-garde in Groningen met topwerken van De Ploeg te zien is.
Langs de route door Groningen stad en ommeland zijn twaalf replica’s van originele werken te bewonderen die de plek daadwerkelijk of mogelijk verbeelden. Zo kunnen kunst- en fietsliefhebbers de locaties bewonderen zoals deze door de kunstenaars van De Ploeg ongeveer 100 jaar geleden zijn vastgelegd en hiermee een vergelijking maken met het landschap van nu.
In 1918 richtte een groep jonge Groninger kunstenaars Kunstkring De Ploeg op. Het Groninger Museum selecteerde Ploegschilderijen die te koppelen zijn aan de plek waar ze (mogelijk) werden geschilderd of waar De Ploegleden inspiratie voor de getoonde werken opdeden.
In samenwerking met het Groninger architectuurcentrum Platform GRAS zijn replica’s van de gekozen werken in stad en ommelanden geplaatst. Aan de hand van de zogenaamde ‘hotspots’ doorkruist u het Groningen van De Ploeg.
Groninger landschappen en stadsgezichten
In zijn uit 1919 daterende Grönnens laid (het volkslied van de provincie Groningen) omschrijft dichter en toneelschrijver Geert Teis de ommelanden als ‘wonderlaand rondom ain wondre stad’. De getoonde schilderijen van De Ploeg, die veelal tussen 1918-1928 gemaakt zijn, tonen dit wonderland. In de vergelijking met de huidige locaties laten ze zien dat er in de afgelopen eeuw veel is veranderd, maar ook dat het Groninger platteland nog altijd een lust voor het oog is.
‘D’r is hier ien stad ‘n verainen opricht van kunstschilders – wie hopen dat er nog ais ’n verainenoetgruien mag, dei ‘n noam het dei klinkt’ (Er is in de stad een vereniging van kunstschilders opgericht – we hopen dat er ooit een vereniging met een klinkende naam uit voort zal komen).Dat schrijft Johan Dijkstra nadat op 5 juni 1918 Kunstkring De Ploeg is opgericht. De gebeurtenis vindt plaats in café Vogelsang, een etablissement in de binnenstad van Groningen (Ebbingestraat 92).
Omdat er in Groningen weinig te doen is op kunstgebied oppert hij de benaming die verwijst naar het ontginnen en het omwoelen van de aarde: De Ploeg.
De initiatiefnemers zijn jonge Groninger kunstenaars met een grote behoefte aan vernieuwing. Jan Altink voorziet de nieuwe kunstkring van een passende naam. Omdat er in Groningen weinig te doen is op kunstgebied oppert hij de benaming die verwijst naar het ontginnen en het omwoelen van de aarde: De Ploeg. Het zaadje van de vernieuwingsbeweging valt in de vers gekeerde, vruchtbare Groninger klei.
Wat begint als een bescheiden initiatief, groeit uit tot een kunstenaarsvereniging van naam en faam. Aanvankelijk laten de leden van De Ploeg zich inspireren door het werk van kunstenaars als Vincent van Gogh en Edvard Munch. De artistieke grammatica van het Groninger expressionisme ontleent het collectief uiteindelijk aan de ontmoeting tussen Jan Wiegers en de Duitse expressionist Ernst Ludwig Kirchner in 1920 in het Zwitserse Davos.
Een eeuw na de oprichting is De Ploeg een vereniging ‘mit een noam dei klinkt’. Dankzij de kunstenaars van De Ploeg valt het Groninger expressionisme niet meer weg te denken uit de kunstgeschiedenis. Bovendien is de bevlogenheid waarmee zij hun landschappen, portretten en stadsgezichten maakten nog altijd voelbaar in de geselecteerde doeken en spat het plezier waarmee ze de glinstering op het water of het gulle zomerweer probeerden te grijpen onverminderd van de meesterwerken af.