Vijf jaar geleden kreeg André van Duin (78) darmkanker. De komiek en tv-persoonlijkheid deelt zijn verhaal over doorzetten en hoop. En hoe een klein gebaar – even achteromkijken – een leven kan redden.

Eventjes achterom kijken na een toiletbezoek. André van Duin weet als geen ander hoe belangrijk dat is. In het najaar van 2020 vond hij wat bloed in de wc-pot. Het bleek darmkanker te zijn. Een klap, zeker daar hij eerder dat jaar zijn man Martin aan botkanker verloor. “Kanker, daar is geen gebruiksaanwijzing voor”, stelt de komiek en tv-persoonlijkheid. “Het is een gok, een ongrijpbaar iets. Het kan goed gaan, maar ook niet. Gelukkig was ik er op tijd bij en bleek de tumor goed te behandelen.”

Inmiddels zijn vijf jaar verstreken; hoe gaat het nu?

“Goed. Binnenkort heb ik weer mijn scan en de halfjaarlijkse controle. Dat blijft spannend, maar ik voel me goed en heb nergens last van. Ik probeer er positief naar te kijken; er is al genoeg negativiteit in de wereld.”

Heeft een positieve instelling ook geholpen in het ziekteproces?

“Zeker. Ik laat liever mensen lachen dan dat ik blikken vol medelijden krijg. Natuurlijk is steun fijn, maar continu horen: ‘Gaat het een beetje?’, daar zat ik niet op te wachten. Wat wél helpt, is praten met mensen die hetzelfde hebben meegemaakt. Het is verleidelijk om van alles te gaan googlen, maar daar lees je vooral horrorverhalen. Ervaringen uitwisselen met lotgenoten is veel waardevoller.”

En humor, speelde dat een rol?

“Ik kan makkelijk over mijn ziekte praten, maar grappen erover maken deed en doe ik niet. Kanker is te serieus om er luchtig over te doen. Als ik iemand anders een grap erover hoor maken, denk ik weleens: ‘Wacht maar tot je het zelf meemaakt.’”

Zoek steun bij lotgenoten of iemand die je vertrouwt: je hoeft het niet allemaal alleen te dragen

Wat heeft verder geholpen?

“Afleiding zoeken. Varen, werken, leuke dingen blijven doen. Ik heb ondanks de behandelingen een heel seizoen van ‘Heel Holland Bakt’ gepresenteerd. Dat hielp enorm; van thuis blijven zitten word je ook niet veel beter. Een zo normaal mogelijk leven leiden is belangrijk, ook mét kanker.”

Bent u veranderd door wat er is gebeurd?

“Je word je meer bewust van je sterfelijkheid. Maar ik ben niet een bucketlist gaan afwerken; ik ben altijd heel tevreden geweest met mijn leven. Voor sommige mensen is dat anders. Tegen hen zou ik willen zeggen: stel geluk niet uit, geniet nu! Verder is het een kwestie van goede zelfzorg.  Niet roken, matig drinken, op je gewicht letten en bewegen natuurlijk. Zelf hou ik van zwemmen, dat deed ik al vóór mijn diagnose en dat doe ik nog steeds graag.”

Waarom zet u zich in voor meer bewustwording rondom darmkanker?

“Omdat dat hard nodig is; ik las laatst dat 1 op de 2 Nederlanders ooit in zijn leven kanker krijgt. Goede voorlichting helpt niet alleen bij preventie, maar ook bij het omgaan met de ziekte zelf. Als ervaringsdeskundige wil ik mensen geruststellen. En benadrukken hoe belangrijk het is om af en toe ‘achterom te kijken’ na een toiletbezoek. Dat heeft mij gered!”

Wat wilt u mensen nog meer meegeven?

“Horen dat je kanker hebt, is natuurlijk enorm schrikken, maar denk niet meteen het ergste. Weet dat er veel behandelmogelijkheden zijn en dat het leven niet ophoudt bij de diagnose. Kanker kan dodelijk zijn, maar laten we eerlijk zijn: het leven is sowieso eindig. Blijf plannen maken en ga door met je leven. En ook: ga in gesprek met ervaringsdeskundigen of zoek iemand die je vertrouwt. Want je hoeft het niet allemaal alleen te dragen.”