Meer aandacht voor kunst en cultuur begint bij de jeugd. “Als wij hen laten zien hoe leuk ons vak is, krijgen ze vanzelf de smaak te pakken”, stelt Gijs Scholten van Aschat, acteur en voorzitter van de Akademie van Kunsten.
Financiële positie kunstenaar
“Kinderen zouden moeten opgroeien met kunst en muziek. Dat betekent dat daar aandacht en politieke wil voor moet zijn. En een zekere urgentie, dan komen de middelen vanzelf. Toen er op de kunsten vreselijk bezuinigd werd en wij twee Rembrandts konden kopen, was er binnen een week tachtig miljoen.
Voor Erfgoed en dode kunst hebben wij dus meer over dan voor levende kunstenaars. Dat is pijnlijk. Wist je bijvoorbeeld dat kunstenaars zelf de grootste subsidieverstrekkers zijn binnen onze sector? Zij werken vaak voor veel te weinig geld. Zelfs de SER, het CBS en de Raad voor Cultuur waarschuwen dat er echt iets moet veranderen om de financiële positie van de kunstenaar te verbeteren.”
Wij moeten ook zelf kijken wat beter kan. Hoe bereik je meer publiek? Hoe doen anderen het? Wat is het geheim van hun succes?
Gijs Scholten van Aschat (Acteur en voorzitter Akademie van Kunsten)
Kentering zichtbaar
Als voorzitter van de Akademie van Kunsten staat Scholten van Aschat in nauw contact met de politiek. “Mijn contacten, kennis en ervaring wil ik inzetten om binnen de politiek, maar ook binnen de maatschappij, meer draagvlak te creëren voor onze sector. Gelukkig is er nu een kentering zichtbaar. Onze minister heeft oog voor de problemen binnen de sector en vraagt ons waar naar onze mening de prioriteiten liggen. Ook is er iets meer geld beschikbaar en dat helpt.”
Europees actief
De Akademie van Kunsten is behalve in Nederland ook op Europees niveau actief. “Neem bijvoorbeeld de nieuwe wet op de auteursrechten die in Brussel is aangenomen. Nu gebeurt het nog dat een serie wordt uitgezonden en dat niemand daarvoor betaald krijgt. Dat moet echt veranderen. Er moet meer aandacht komen voor de rechts- en inkomenspositie van kunstenaars.”
Intussen zijn kunstenaars ook zelf actief om meer draagvlak te creëren. “Wij hebben het initiatief opgezet van de ‘culturele dienstplicht’. Acteurs, architecten, schilders en muzikanten bezoeken scholen om kinderen te vertellen wat ze doen en hoe leuk cultuur is. De reacties van scholen en leerlingen op die bezoeken zijn heel positief.”
Een eerlijke beloning voor kunstenaars is nodig. et is onze passie, maar ook gewoon een vak waarmee we ons geld verdienen.
Zuiniger zijn op kunst en cultuur
Scholten van Aschat noemt nadrukkelijk ook architecten. “De publieke ruimte wordt nogal eens vergeten als we het hebben over kunst en cultuur. Prachtige oude gebouwen, eigendom van de overheid en dus van ons allemaal, mogen niet verloren gaan. Te vaak worden ze verkocht aan projectontwikkelaars die er vervolgens luxueuze appartementencomplex van maken. Die gebouwen zouden een nieuw gemeenschappelijk gebruiksdoel moeten krijgen. Nu gaan al die bijzondere details voorgoed verloren. Wij moeten veel zuiniger zijn op onze kunst en cultuur.”